Drie jaar leergroepen Associatie Wijkteams

De Associatie Wijkteams werkt sinds 2022 met leergroepen. In deze leergroepen leren leden van de Associatie van en met elkaar, met als doel het vakmanschap en een vergelijkbare manier van werken aan de opdracht van een lokaal team te vergroten. Leren gebeurt door kennis op te doen, vaardigheden te ontwikkelen en het vak in de praktijk te brengen. Dit is voor lokale teams extra belangrijk omdat het werkveld jong is en continu in ontwikkeling blijft.

De geleerde lessen over hoe de leergroepen werken lees je in het document hieronder.

Het landschap waarin lokale teams werken aan kwaliteit

Dagelijks werken lokale teams aan het realiseren van impact voor inwoners en wijken. In de lokale praktijken wordt voortdurend geleerd en doorontwikkeld, op basis van ervaringen en cijfers. De ontwikkeling van het vak van wijkteams en het werken aan kwaliteit is ook een collectieve opgave. De leden van de Associatie Wijkteams werken daarom ook samen aan kwaliteit. Hieronder een overzicht van wat er gezamenlijk wordt ondernomen en ontwikkeld, plus een inzicht in welk landschap, met welke andere spelers zij dit proberen vorm te geven.

Hoe werken onze wijkteams? Versie 1

De Associatie Wijkteams heeft een vragenlijst uitgezet onder haar leden, met als doel inzicht te krijgen in de werkwijzen, uitdagingen en successen van lokale teams. De resultaten tonen de snelle ontwikkeling van lokale teams aan, maar ook dat zij opereren in een uitdagende context met beperkte middelen en capaciteit. De bevindingen bieden belangrijke aanknopingspunten voor het versterken van de samenwerking, het verbeteren van randvoorwaarden en het stimuleren van kennisuitwisseling binnen en buiten de Associatie Wijkteams. Lees het volledige rapport hieronder.

Advies Deskundigencommissie HAJ

In het rapport ‘Groeipijn’ beschrijft de Commissie van Deskundigen Rijk|VNG Hervormingsagenda Jeugd (de Deskundigencommissie) haar eerste advies over de Hervormingsagenda Jeugd.
De commissie heeft tot taak “onafhankelijk zwaarwegend advies uit te brengen aan partijen over de uitvoering van de maatregelen en de gepleegde inspanningen uit de Hervormingsagenda Jeugd, mede in relatie tot de uitgavenontwikkeling”.

De Deskundigencommissie ging met verschillende partijen in gesprek om tot haar aanbevelingen te komen. In november 2024 vond ook een gesprek plaats met leden van de Associatie Wijkteams. Ter voorbereiding op het gesprek deelden de leden van de Associatie een position paper met de Deskundigencommissie. Dat document kun je hieronder lezen.

Reflectie op de vorming van regionale veiligheidsteams

Om te komen tot een besluit over de inrichting van een regionaal veiligheidsteam (afgekort tot RVT, Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming) is aan AEF gevraagd daar een advies over op te stellen. Het ‘Team TS’ (leergroep van de Associatie) heeft daar intensief over meegedacht.

Het besluit over zo’n RVT is voor lokale teams een belangrijk moment. Een RVT vormt immers de noodzakelijke counterpart voor een lokaal team (en anderen die werken met toestemming van de inwoner) als het gaat om het helpen en beschermen van inwoners in onveilige situaties. Soms heb je dan aanvullende bevoegdheden nodig.

Onze reflecties op de vorming van regionale veiligheidsteams vanuit het perspectief van lokale teams vind je hieronder (incl. de reactie op het conceptrapport van AEF). Voel je vrij om de teksten (deels) te gebruiken om dit moment en de overwegingen ook lokaal onder de aandacht te brengen.

Reflectie op rapport Staatscommissie rechtsstaat

In juni overhandigde de Staatscommissie rechtsstaat haar rapport ‘De gebroken belofte van de rechtsstaat’ aan burgers en vertegenwoordigers van regering, rechtspraak en parlement. Het rapport onderzoekt de huidige toestand van de rechtsstaat in Nederland en doet aanbevelingen om de bestaande tekortkomingen aan te pakken. We schreven een reflectie op het rapport. Lees het document hieronder.

Lerend Versterken

Onder de noemer ‘Lerend Versterken’ gingen wijkteamprofessionals uit vijf wijkteams in 2023 en 2024 met elkaar in gesprek over de essentie van hun vakmanschap. Het vak zelf is nog nieuw en de context waarin je werkt, is bovendien voortdurend in beweging. Wat is daarin dan toch het unieke? En hoe houd je dat in je dagelijks werk voor ogen? De eerste opbrengsten van de gesprekken lees je in dit document. Het gaat om een voorlopig beeld van het vakmanschap, zoals dat naar boven kwam. Daarnaast biedt het stuk een aantal manieren om het onderwerp zelf in je organisatie of in je team uit te gaan diepen.

Over nut, noodzaak en nonsens van monitoring

Als Associatie Wijkteams ontwikkelen we een visie en aanpak voor het proces van betekenisvol monitoren in en door lokale teams, als aanvullende bouwsteen op het Kwaliteitsstatuut. In 2023 heeft de leergroep monitoring zich intensief beziggehouden met dit vraagstuk. We zijn op zoek naar betekenisvolle data, die voor alle lokale teams zinvolle informatie opleveren. Dat vraagt altijd ‘sense-making’ en is dus een proces van duiding en dialoog. In het document ‘Over nut, noodzaak en nonsens van monitoring’ vind je de neerslag van deze zoektocht, te beginnen met een passende visie en uitgangspunten. Het is de ‘state of the art’ van de praktijkkennis, gevoed door de meest recente wetenschappelijke inzichten. Lees het document hieronder.

Overzichtsstudie NJi: Minder specialistische jeugdhulp dankzij wijkteam

Wijkteams die zelf ambulante ondersteuning bieden, dragen waarschijnlijk bij aan het terugdringen van specialistische jeugdhulp. Ook zijn zij mogelijk beter in het bereiken van jongeren met een migratieachtergrond en met een lage sociaaleconomische status. Dat blijkt uit een literatuurstudie van het Nederlands Jeugdinstituut (NJi).

De literatuurstudie geeft een overzicht van wat bekend is over de effectiviteit van wijkteams, op basis van dertien onderzoeken naar wijkteams. Er is te weinig informatie om conclusies te trekken over de uiteindelijke resultaten die wijkteams boeken met kinderen, jongeren en gezinnen. De onderzoekers doen aanbevelingen voor het vergroten van de kennis over de activiteiten en resultaten van wijkteams. Gemeenten en bestuurders van wijkteamorganisaties kunnen bijvoorbeeld wijkteams de ruimte geven om zelf beter en transparanter bij te houden welke resultaten zij bereiken met kinderen, jongeren en gezinnen. In de bouwsteen monitoring ‘Over nut, noodzaak en nonsens van monitoring’ zetten wij onze eerste gedachten uiteen. De Associatie Wijkteams onderzoekt de mogelijkheid van het inrichten van een vertelpunt lokale teams, om uit de verhalen over hoe lokale teams werken aan hun opdracht, patronen en lessen te kunnen destilleren.

Het volledige rapport lees je hieronder.

Rapport Commissie Sociaal Minimum: Een zeker bestaan II

Op 28 september 2023 overhandigde de Commissie Sociaal Minimum voor Europees Nederland haar eindrapport ‘Een zeker bestaan II’ aan de Minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen. Dit rapport, een vervolg op ‘Een zeker bestaan – Naar een toekomstbestendig stelsel van het sociaal minimum’, gaat over de systematiek van het stelsel van het sociaal minimum. De hoofdboodschap van het rapport is dat het stelsel van het sociaal minimum vooral voorspelbaarder en toegankelijker moet worden, zodat huishoudens gebruikmaken van de voorzieningen waar zij recht op hebben.

De Commissie doet op basis van de analyses in de twee rapporten enkele aanbevelingen:

Pijler 1: Zorg voor een toereikend inkomen om rond te komen en mee te doen.

• Verhoog het minimumloon en de bijstand, en eventueel ook de huurtoeslag;
• Verhoog het inkomen van huishoudens met kinderen;
• Herijk elke vier jaar het sociaal minimum;
• Accepteer dat betere inkomensbescherming ten koste gaat van arbeidsmarktprikkels.

Pijler 2: Een voorspelbaar en toegankelijk stelsel dat uitvoerbaar en houdbaar is.

• Investeer in een realistisch activeringsbeleid;
• Herstel de balans tussen Rijk en gemeenten en tussen gemeenten onderling;
• Bied perspectief in specifieke situaties van ontoereikendheid;
• Versterk de wettelijke positie van kinderen;
• Zorg voor voorspelbaarheid en overzichtelijkheid van uitgaven;
• Zorg voor voorspelbaarheid en overzichtelijkheid van inkomen.

De Associatie Wijkteams sluit aan bij de aanbevelingen van de Commissie. Het verhogen van het sociaal minimum en het vereenvoudigen van de regelingen verlaagt de druk op de jeugdhulp, door stress bij ouders en kinderen weg te nemen.

Lees het volledige rapport hieronder.