Leernetwerk Associatie Wijkteams

Kwaliteit moet je doen!

Elkaar leren kennen en samen aan de slag

Wijkteams staan voor forse uitdagingen: de ontwikkeling van stevige lokale teams is hot, de sociale basis moet versterkt worden en als lokaal team ‘blijf je erbij’ wanneer er sprake is van onveiligheid in huishoudens. Dat vraagt om de krachten te bundelen. Dat doen we als leden o.a. in en met ons Leernetwerk. Met het leernetwerk werken leden van de Associatie Wijkteams aan kwaliteit.

We zeggen in ons Kwaliteitsstatuut: we werken aan taaie kwesties, daarin hebben we elkaar nodig. Dus willen we niet eenmalig uitwisselen, maar elkaar leren kennen en samen aan de slag (blijven) gaan. Oftewel: kwaliteit moet je doen! Op deze pagina lees je hoe we dat vanaf 2022 doen. Wil je meedoen? We horen het graag op info@associatiewijkteams.nl.


Leergroep de roedel van de Associatie Wijkteams is in 2023 en 2024 in gesprek gegaan met het NJi. Aanleiding daarvoor was de zoektocht naar handvaten in de keuze voor werkwijzen, methoden en instrumenten, die gebruikt kunnen worden bij het maken van verbinding en zorgen over veiligheid. Er ligt nu een eerste schematisch overzicht.
Daarin zie je: er is heel veel en veel methoden en instrumenten zijn gericht op een gefaseerde en systemische aanpak in de samenwerking met het gezin en netwerk(partners). En er is een steeds sterker besef van het belang van werk in contact, verbinding, relatie. Het overzicht biedt geen scherpe keuze over ‘wel of niet’ te gebruiken middelen. Wel leverde het de betrokkenen het inzicht op, dat de keuze begint bij de aanmoediging om te kiezen en de bewustwording waarom juist die keuze. Zie je mogelijkheden tot doorontwikkeling van dit overzicht of roept het vragen/ideeën op? Laat het weten op info@associatiewijkteams.nl.

Op 13 maart ’24 vond onze 7e Leernetwerkbijeenkomst plaats en die paste helemaal bij de ontluikende lente. Het was een bijeenkomst vol ontmoeting, elkaar leren kennen, in verschillende ‘werelden’ stappen, inspiratie uit Ubuntu, plezier met een spelletje Bingo en samen bewegen op muziek. Er waren bijna 50 personen aanwezig. Het doel van ons Leernetwerk is om wijkteams te versterken in het realiseren van hun opdracht. Leden van de Associatie Wijkteams en samenwerkingspartners konden zich met een vraagstuk aanmelden. Aansluiten bij bestaande leergroepen is (soms) mogelijk, net als het vormen van nieuwe leergroepen. Welke leergroepen er zijn en welke oproepjes, vind je hier.

Als Associatie Wijkteams ontwikkelen we een visie en aanpak voor het proces van betekenisvol monitoren in en door lokale teams, als aanvullende bouwsteen op het Kwaliteitsstatuut. In 2023 heeft de leergroep monitoring zich intensief beziggehouden met dit vraagstuk. We zijn op zoek naar betekenisvolle data, die voor alle lokale teams zinvolle informatie opleveren. Dat vraagt altijd ‘sense-making’ en is dus een proces van duiding en dialoog. 

In het document ‘Over nut, noodzaak en nonsens van monitoring’ vind je de neerslag van deze zoektocht, te beginnen met een passende visie en uitgangspunten. Het is de ‘state of the art’ van de praktijkkennis, gevoed door de meest recente wetenschappelijke inzichten.

Op 16 november ’23 vond de derde editie van de Dag van de Wijkteams plaats. Meer dan 400 mensen deden mee rond het thema: samen bouwen aan een veilige sociale samenleving. We kozen voor dit thema omdat wijkteams een belangrijke rol spelen in het stimuleren van bloeiende buurten en duurzame netwerken voor alle inwoners. Er waren verschillende lezingen en workshops, o.a. van leergroepen de roedel, verduren en verdragen, de terugpraters en de juristen. Op deze pagina lees je meer over de dag. 

Hoe beweeg je als wijkteam in het gebied waarin twijfel is of het nog vrijwillig kan of dat een juridische maatregel nodig is? En hoe werk je daarin samen met onder meer het regionaal veiligheidsteam om op maat ondersteuning te bieden? Samen met de veiligheidspartners en Hans Bosselaar heeft leergroep de roedel hiervoor een inspiratiedag beleefd in oktober ‘23. De spagaat om laagdrempelig en preventief versus complex en langdurige intensief ondersteuning te bieden werd daarin gedeeld. Hans Bosselaar gaf de tip: Niet ‘jij bent ervan’, niet ‘wij zijn ervan’, maar onderzoek hoe jij je eigen doel deels kan verbinden aan het doel van de ander vanuit de inhoud en het maatwerk wat voor deze gezinnen nodig is.

Anita Kraak van het NJi sprak over het doorbreken van patronen in de zesde bijeenkomst van het Leernetwerk in oktober ’23. Ook gaf ze een reflectie op hoe we als Associatie Wijkteams aan het werk zijn. Anita: “Het mooie aan de brede opdracht van een lokaal team versie 3.0 is dat deze volledig vanuit het eco-perspectief geformuleerd is.”

Lerend van de dagelijkse praktijk beschrijven we de opdracht van lokale teams als inhoudelijke basis voor het werk van het lokale team in iedere gemeente. Deze derde versie is geschreven op basis van feedback van leden en stakeholders, inclusief inwoners.

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) werkte de afgelopen periode aan het actualiseren van het Kwaliteitskader ‘Werken aan Veiligheid voor lokale (wijk)teams en gemeenten’. De nieuwe versie heet ‘Werken aan Veiligheid. Leidraad voor gemeenten voor de opdrachtverstrekking aan lokale teams’. De Associatie werd gevraagd om te reageren op deze nieuwe versie.

Naast de leergroepen die zich bezighouden met veiligheidsvraagstukken kent de Associatie Wijkteams een leergroep sociale basis. Daarin zitten sinds 2022 verschillende leden die met elkaar leren over wat werkzame elementen zijn in de sociale basis. Het programma Integraal Werken in de Wijk (IWW – met medewerkers van NJi en Movisie) is actief betrokken. In juli ’23 reflecteerde IWW met de leergroep op de werkzame elementen die in de leergroepsessies zijn gedeeld. Deze kennis is als ‘bouwsteen sociale basis’ toegevoegd bij het Kwaliteitsstatuut. 

Tijdens het ledenberaad in juni ’23 gingen we in gesprek met Rienk Janssens (strateeg bij de VNG). Rienk schreef ‘Nieuwsgierig verbeteren. Over de veranderopgave in de lokale toegang tot hulp en ondersteuning’. Hij probeert boven tafel te krijgen wat gemeenten helpt om de toegang tot het sociaal domein de komende tijd verder te brengen.

Hans Bosselaar van de Vrije Universiteit Amsterdam was onze gast in de vijfde bijeenkomst van het Leernetwerk in juni ’23. Hij vertelde dat samenwerken het actief bundelen van inzet, middelen en kennis door personen of organisaties is met het oogmerk van de samenwerkende partners om hun eigen doelen effectiever en doelmatiger te realiseren. Het is dus doelen (enigszins) verbinden in plaats van werken aan één gemeenschappelijk doel.

We bespraken in de vierde bijeenkomst van het Leernetwerk in februari ’23 de ‘Opdracht van lokale teams t.a.v. (on)veiligheid’ die voortbouwt op de argumentatie van kennis en de juridische notitie (zie hieronder). En op eerdere reflecties van leden van de Associatie Wijkteams, zie ’Wijkgericht samenwerken bij huiselijk geweld en kindermishandeling’. De opdrachtformulering is ook een concretisering van de vijf basisfuncties voor lokale teams, in het licht van de maatschappelijke opgave veiligheid. Let op: de inhoud van dit document (december ’22) heeft ondertussen een plek gekregen in de brede opdracht van het lokale team!

In de vierde bijeenkomst in februari ’23 werd de notitie van het Netwerk Juristen gedeeld. De juristen schreven deze notitie als reactie op het Kwaliteitskader ‘Werken aan Veiligheid voor lokale (wijk)teams en gemeenten’ van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). De 3 meest problematische termen in dit Kwaliteitskader zijn ‘zicht op veiligheid’, ‘stabiele veiligheid’ en ‘outreachend’.

Janneke Witte schreef een onderbouwing van de rol die wijkteams hebben bij werken aan veiligheid en de kwaliteit die zij daarbij leveren. Tijdens de vierde bijeenkomst van het Leernetwerk in februari ’23 benadrukte Janneke de kernboodschap: blijf als wijkteam rolvast. Dat betekent werken vanuit vrijwilligheid.

In de derde bijeenkomst van het Leernetwerk in oktober ’22 vulden we onze knapzak verder met kennis en inspiratie. Het Netwerk Juristen sloot als zesde leergroep aan. De 6 leergroepen staan in de bijlage. 

In de tweede bijeenkomst van het Leernetwerk in september ’22 vormden zich vijf leergroepen. We bespraken met elkaar de vijf vuistregels voor leergroepen.

In juli ’22 vond de startbijeenkomst van het Leernetwerk plaats. In dit Leernetwerk bereiden we ons voor op de versterkte rol van wijkteams in het realiseren van duurzame veiligheid (zoals is uitgedacht in het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming). Adri van Montfoort ging in op de vraag: hoe kijk je nou naar veiligheid? Na zijn presentatie gingen aanwezigen met elkaar in gesprek over hun vraagstukken. 

Wil je leren van en met andere lokale teams en bijdragen aan het ontwikkelen van het vak van wijkteams? Sluit je dan aan bij de Associatie Wijkteams!

Blijf op de hoogte van al het nieuws vanuit de Associatie Wijkteams door je aan te melden voor onze nieuwsbrief!

We versturen de nieuwsbrief elke twee maanden.